Jak radzić sobie z żałobą

12.04.2024

Żałoba po stracie Bliskiej Osoby to wyjątkowo trudny i indywidualny proces, który każdy z nas przeżywa na swój sposób. Emocje i wyzwania, z jakimi się mierzymy, mogą być bardzo różnorodne. W tym przewodniku podjęliśmy próbę omówienia kluczowych aspektów radzenia sobie z żałobą, począwszy od akceptacji straty, poprzez zarządzanie emocjami, a skończywszy na dbaniu o własne samopoczucie. Ważne jest, aby pamiętać, że nie istnieje uniwersalne rozwiązanie, lecz wiele metod, które mogą wesprzeć Cię w tych trudnych chwilach.

Proces żałoby to złożona podróż emocjonalna, która może obejmujmować różne etapy, z których każdy przeżywamy w indywidualny sposób może to być:

Etapy żałoby

Na początku, tuż po stracie bliskiej osoby, może nastąpić faza wstrząsu, gdzie rzeczywistość wydarzenia jest trudna do zaakceptowania. Często towarzyszy temu stan odrealnienia, w którym osoba może wypierać fakt śmierci, odmawiać jej akceptacji, czy nawet wierzyć, że to wszystko jest tylko złym snem. W tym czasie wsparcie emocjonalne od rodziny i przyjaciół jest nieocenione, ponieważ osoba żałująca może mieć trudności z funkcjonowaniem w codziennym życiu.

Gdy pierwszy szok zaczyna ustępować, następuje faza głębokiej tęsknoty i bólu. To okres, kiedy realność straty staje się bardziej odczuwalna i bolesna. Można doświadczać silnych uczuć smutku, żalu, a nawet gniewu – zarówno wobec osoby, która odeszła, jak i okoliczności jej śmierci. Emocje te mogą być zmienne i intensywne, a ich opanowanie czasem może wymagać profesjonalnej pomocy.

W miarę jak życie bez bliskiej osoby staje się nową rzeczywistością, może pojawić się faza dezorganizacji. Wszystko, co było wcześniej ustalone, teraz się zmienia – od codziennych rutyn po plany na przyszłość. Jest to czas, w którym musimy na nowo nauczyć się żyć, co może być wyjątkowo trudne.

Z czasem, po przejściu przez najtrudniejsze chwile dezorganizacji, rozpoczyna się proces stopniowego akceptowania straconego życia i adaptacji do nowej rzeczywistości. To etap, w którym osoba zaczyna powoli odnajdywać nowy sens życia, choć tęsknota i smutek mogą nadal się pojawiać.

Ostateczna faza żałoby to akceptacja straty jako stałego elementu własnego życia. Akceptacja pozwala na odnalezienie pokoju i stopniowe wracanie do pełni życia emocjonalnego.

Akceptacja straty: Pierwszy krok w procesie powrotu

Zaakceptowanie faktu, że bliska osoba nas opuściła, jest fundamentem do rozpoczęcia procesu tzw przepracowywania żałoby. Nie oznacza to wcale zapomnienia czy braku smutku, ale uznanie nowej rzeczywistości, która wymaga od nas adaptacji. Możesz ten etap przeżywać sam/sama możesz od razu poprosić o pomoc specjalistę psychologa. W każdym przypadku warto otwarcie wyrażać swoje uczucia, niezależnie od tego, czy rozmawiasz z bliskimi, czy z profesjonalistą.

Prowadź dziennik uczuć: Codzienne zapisywanie swoich myśli i uczuć może pomóc w akceptacji sytuacji.
Uczestnicz w ceremoniach pamięci: Uczestnictwo w uroczystościach, takich jak Msze Św. zamówione w intencji osoby zmarłej, może pomóc Ci w procesie akceptacji.
Dołącz do online forum wsparcia: Wymiana doświadczeń z osobami, które przechodzą podobne doświadczenia, może pomóc poczuć się mniej osamotnionym i bardziej zrozumianym.

Zarządzanie emocjami: Jak poradzić sobie z przytłaczającymi uczuciami

Radzenie sobie z emocjami wymaga indywidualnego podejścia. Techniki takie jak pisanie o swoich uczuciach, uprawianie sportu, medytacja, czy udział w grupach wsparcia mogą okazać się pomocne. Ważne jest regularne stosowanie wybranych metod i pamiętanie, że przeżywanie smutku czy złości jest naturalną częścią procesu. Uzewnętrznianie emocji przez różne formy ekspresji może służyć jako katalizator leczenia.

Techniki oddechowe: Użyj prostych technik oddychania, takich jak głębokie wdechy i wydechy, aby złagodzić natychmiastowe uczucie stresu.
Regularna aktywność fizyczna: Ćwiczenia, takie jak joga czy bieganie, mogą pomóc w redukcji stresu i poprawie nastroju
Sztuka jako terapia: Malowanie, rysowanie, szycie mogą być świetnym sposobem na wyrażenie emocji, które trudno ubrać w słowa.

Zmiana perspektywy: Poszukiwanie światełka w tunelu

Zmiana perspektywy na pozytywne aspekty życia jest kluczowa dla przyszłego dobrostanu psychicznego. Skupienie się na małych, codziennych radościach może być równie wartościowe, jak planowanie przyszłości i wyznaczanie nowych celów. To pomaga odzyskać równowagę emocjonalną i adaptować się do życia po stracie. Widzenie wartości w codziennych momentach, docenianie małych sukcesów, jak choćby skończenie książki czy przygotowanie ulubionego posiłku, może wnieść dużo światła do życia. Zachęcamy do odkrywania nowych pasji, które mogą przynieść radość i zainteresowanie, odbudowując poczucie celu, które często jest zagubione w żałobie.

Stwórz listę rzeczy, za które jesteś wdzięczny: Regularne przypominanie sobie pozytywów może pomóc w zmianie perspektywy.
Planowanie przyszłości: Zajmowanie się planowaniem przyszłych celów może pomóc w odzyskaniu sensu życia.
Podróże: Zmiana otoczenia i doświadczanie nowych miejsc może pomóc w odnalezieniu nowych radości.

Dbanie o siebie: Klucz do lepszego samopoczucia

Zdrowy sen, odpowiednia dieta, aktywność fizyczna, i czas spędzony na łonie natury mają bezpośredni wpływ na Twoje samopoczucie. Nie zapominaj o technikach relaksacyjnych, jak medytacja czy joga, które pomagają zmniejszyć poziom stresu. Budowanie i utrzymywanie silnych, wspierających relacji jest równie ważne, ponieważ wsparcie społeczne jest kluczowym elementem radzenia sobie ze stresem i żałobą.

Zdrowe nawyki żywieniowe: Zwracanie uwagi na regularne i zbilansowane posiłki może znacznie poprawić samopoczucie.
Czas dla siebie: Dbanie o regularne momenty relaksu i odpoczynku, takie jak kąpiele czy czytanie książek, może znacząco poprawić jakość życia.
Zainteresowania i hobby: Poświęcanie czasu na ulubione aktywności może odciągnąć myśli od bólu i smutku.

Nieprzepracowana żałoba: Cicha trauma

Gdy naturalne uczucia smutku, straty i gniewu są lub były tłumione, albo nie są w pełni wyrażane żałoba może zostać „nieprzepracowana”. Taki stan może prowadzić do depresji, zaburzeń lękowych, trudności w budowaniu nowych relacji czy problemów psychosomatycznych. Nieprzepracowana żałoba może też często występować u osób, które z różnych powodów nie miały możliwości pożegnania się ze zmarłym.

Stan ten może objawiać się długotrwałym zaprzeczaniem śmierci, unikaniem rozmów, wspomnień o zmarłym, ciągłymi uczuciami smutku i apatii, problemami ze snem, oraz trudnościami w codziennym funkcjonowaniu, pracy, czy w relacjach z innymi. Radzenie sobie z nieprzepracowaną żałobą obejmuje akceptację uczuć bólu i smutku, poszukiwanie wsparcia u rodziny, przyjaciół, lub w grupach wsparcia, konsultacje z psychologiem lub terapeutą, które pomagają w zrozumieniu i przepracowaniu uczuć.

Podsumowanie

Radzenie sobie z żałobą to indywidualna podróż, wymagająca czasu, cierpliwości i wsparcia. Istnieje wiele metod, które mogą pomóc, ale ważne jest, aby znaleźć te, które najlepiej odpowiadają Twoim potrzebom. Dzielenie się uczuciami lub poszukanie profesjonalnej pomocy to kluczowe kroki na drodze do odzyskania równowagi emocjonalnej więc pamiętaj, że nie jesteś sam(a) w tej podróży. Istnieją miejsca i osoby gotowe zaoferować profesjonalne wsparcie, które może pomóc Ci przejść przez ten trudny czas. Nie wahaj się szukać pomocy i otaczać się osobami, które mogą Cię wspierać.

Gdzie szukać pomocy psychologicznej po stracie bliskiej osoby?

Fundacja „Nagle Sami” – oferuje indywidualną pomoc psychologiczną oraz prowadzi grupy wsparcia. Dla osób w żałobie dostępny jest bezpłatny telefon wsparcia: 800 108 108 (poniedziałek – piątek, 14.00 – 20.00). https://naglesami.org.pl/pomoc-psychologiczna-zaloba-kryzys/

Fundacja 116sos.pl – udziela bezpłatnego wsparcia psychologicznego dla dorosłych pod numerem 116 123, dostępnym codziennie, całodobowo oraz na stronie https://116sos.pl

Źródła: